امشب از آسمان چشم برندارید - خبر آزمون

در عصر روز 28 مارس 2023، برابر با 8 فروردین ماه 1402، پنج سیاره مشتری، عطارد، زهره، اورانوس و مریخ در یک بخش کوچک 50 درجه ای آسمان جمع می شوند. این پدیده بلافاصله پس از غروب خورشید با چشم غیرمسلح قابل رویت خواهد بود.

در این زمان، در نزدیکی افق، دو جرم درخشان را خواهید دید؛ مشتری با قدر 2.1- و عطارد با قدر 1.3-

آن ها در صورت فلکی حوت (constellation Pisces)، قرار دارند و حدود یک درجه از هم فاصله دارند. بالاتر در آسمان، زهره با قدر 0.4- در صورت فلکی حمل یا بره (constellation Aries) به روشنی خواهد درخشید.

اگر از دوربین دوچشمی قوی بهره ببرید، اورانوس را در همان نزدیکی خواهید دید که با قدر 5.8 در فاصله حدود 2 درجه از زهره می درخشد و مریخ با قدر 0.9، نزدیک ربع اول ماه در صورت فلکی دوپیکر یا جوزا (Constellation Gemini)، به هم ترازی سیاره ها می پیوندد.

آیا هم ترازی سیارات با رژه سیارات یکسان است؟

رژه سیاره ای یک اصطلاح رسمی نجومی نیست، بنابراین کمتر از اصطلاح هم ترازی سیاره ای استفاده می گردد. هم ترازی سیاره ای در زبان عامیانه رژه سیاره ای نامیده می گردد. علاوه بر این، هنگامی که چندین سیاره با هم در یک شب قابل مشاهده هستند، می توان آن را رژه سیاره ای نیز نامید. در طالع بینی، رژه سیاره ای زمانی رخ می دهد که چندین سیاره در یک صورت فلکی زودیاک (Zodiac constellation) قرار گیرند.

به عبارت دیگر، هم ترازی سیاره ای یک اصطلاح نجومی است و برای توصیف رویدادی به کار می رود که در آن چند سیاره به طور همزمان در یک سمت خورشید جمع می شوند، در حالی که رژه سیاره ای یک اصطلاح محاوره ای است و زمانی از آن استفاده می گردد که چندین سیاره در یک شب در آسمان حضور دارند.

تراز سیاره ای چیست؟

به طور کلی، دو تعریف رایج برای هم ترازی سیاره ای وجود دارد:

1. هم ترازی سیاره ای، یک رویداد نجومی است و اگر از بالای منظومه شمسی مشاهده گردد، سیارات در یک سمت خورشید جمع می شوند. برخی از مردم تصور می نمایند که سیارات منظومه شمسی می توانند یک خط مستقیم را تشکیل دهند، در حالی که سیارات نمی توانند به یک تراز کامل در سه بُعد دست یابند.

2. یک پدیده بصری است و زمانی که از زمین مشاهده می کنیم، سیارات در یک بخش کوچک از آسمان، نزدیک به یکدیگر ظاهر می شوند.

در واقع، هنگامی که زمین در هم ترازی سیارات دیگر در یک طرف خورشید قرار می گیرد، برای ناظر زمینی، چندین سیاره در آسمان در یک راستا ظاهر می شوند و هرچه هم ترازی سیارات نزدیک تر دیده گردد، این پدیده دیدنی تر خواهد بود. البته از قلم نیاندازید که هم ترازی بر اساس تعریف اول، همواره به میزان تعریف دوم، یعنی مشاهده هم ترازی سیارات از زمین قابل رویت و توجه نیست، حتی زمانی که تمام سیارات در یک ربع، در فضا قرار می گیرند، ممکن است در سراسر آسمان پراکنده شوند. علاوه بر این، زمانی که سیاره های درونی به خط زمین-خورشید نزدیک شوند، ما قادر به مشاهده آن ها در آسمان شب نخواهیم بود.

آیا در زمان هم ترازی، سیارات در آسمان یک خط تشکیل می دهند؟

در هنگام هم ترازی، سیارات یک خط را تشکیل می دهند، اما این خط کاملا مستقیم نیست. تمام سیارات تقریبا در یک صفحه به دور خورشید می چرخند. در نتیجه، هنگام مشاهده از زمین، به نظر می رسد که سایر سیاره ها در امتداد دایره البروج، حرکت می نمایند.

5858