چرا قاره اوراسیا را به دو قاره اروپا وآسیا تقسیم می کنیم؟ - خبر آزمون

مرز بین اروپا و آسیا

کشورهای بین قاره ای بسیاری در میان مرز قاره اروپا و آسیا وجود دارند. از عوامل جغرافیایی نیز نباید فراموش کرد. کوه ها، رودخانه و عوامل طبیعی بخشی از خطوط طبیعی مرز اروپا و آسیا هستند. جدای از این مورد، عوامل سیاسی متعددی که بین کشورهای این منطقه وجود داشت هم، نقش مهمی در جریان معین مرز اروپا و آسیا ایفا نمود. در حقیقت مرز بین قاره ها، تا حدودی یک موضوع قراردادی جغرافیایی است. اگر از شما بپرسند که تعداد قاره ها بر روی کره زمین چقدر است؟ احتمالا می توانید بین 6 تا 7 قاره را نام ببرید اما در زمان های گذشته تنها 4 قاره قابل شناسایی و نامگذاری بود. آن هم زمانی که قاره اوراسیا-آفریقا به قاره آمریکا متصل شده بود. در آن موقع تنها 3 مرز و حدود در بین خشکی ها، وجود داشت که با آب های اقیانوسیه از یکدیگر جدا شده بودند. این مرزها عبارتند از: مرز بین اروپا و آسیا، مرز میان آفریقا و آسیا و بین آمریکای شمالی و جنوبی.

توضیحی مختصر برای اوراسیا

یادتان باشد که مرز بین اروپا و آسیا تنها بر روی نقشه ها و کاغذ وجود دارد. با این حال، تمایز فیزیکی قابل توجهی بین این دو قاره وجود ندارد. مرز میان دو قاره، تنها ماهیتی تاریخی و فرهنگی دارد. مرز میان اروپا و آسیا اغلب در میان دریای اژه، دریای خزر، تنگه ترکیه، دریای سیاه، کوهستان ورشته کوه های قفقاز و رودخانه ها و کوه های اورال و اهمیت آن ها تعیین شده است. با این حال، اختلاف نظری در خصوص مرز دقیق بین این دو قاره وجود دارد. همچون قاره های دیگر که آب بین دو قاره قرار گرفته و آن ها را از یکدیگر جدا می نمایند، این اتفاق راجع به قاره آسیا و اروپا رخ نمی دهد. قاره آسیا و اروپا هر دو در یک سرزمین و خشکی قرار دارند و به هم متصل هستند. تقسیم دو قاره و مرز بین اروپا و آسیا صرفا جنبه فرهنگی دارد و این مرز، بیشتر تمایل دارد که به سمت اروپا پیشروی کند. تعریف نو مرز اوراسیا برخی کشورها را به دو قاره تقسیم می نماید و برخی دیگر را به طور کامل در یک قاره می اندازد. این کشورهای دو قاره ای شامل ترکیه، روسیه، قزاقستان، گرجستان و آذربایجان است.

آیا مرز بین اروپا و آسیا وجود دارد؟

مرز بین اروپا و آسیا که امروزه وجود دارد برای اولین بار به وسیله فردی به نام فیلیپ یوهان وان استرالنبرگ (Philip Johan Von Strahlenberg)، یک کاوشگر و یک افسر ارتش سوئدی تعریف شده است. مرزی که او ترسیم کرد، از کوه های اورال عبور می نمود؛ رودخانه امبا (Emba) را دنبال می نمود تا به ساحل شمالی دریای خزر می رسید و همانطور ارتفاع موقعیت آن با کوما-مانیچ دپرشن (the Kuma-Manych Depression) کم می شد تا اینکه به دریای سیاه می رسید. دپرشن نام دو رودخانه ای است که در قسمت شمالی کوه های قفقاز قرار دارند و در حال حاضر به عنوان مرز دقیق بین دو قاره شناخته می شوند. مرز شرقی بین دو کشور، روسیه را به دو قسمت تقسیم می نماید: بخش شرقی و آسیایی روسیه و بخش غربی و اروپایی روسیه. تراکم جمعیت مردم روسیه در این دو بخش از این کشور بسیار قابل توجه است. چرا که حدود 75 درصد از مردم روسیه در سمت اروپایی آن ساکن شده و زندگی می نمایند.

چه ویژگی های فیزیکی درباره مرز بین اروپا و آسیا وجود دارد؟

حوضه کوه اورال یک مرز طبیعی بین دو قاره را تشکیل می دهد و به راحتی خط مرزی در این نواحی کشیده شده است. محدوده این رشته کوه بین 3،000 تا 4،000 فوت بالاتر از سطح دریا است. بالاترین قله آن، کوه نارودنایا (Mount Narodnaya)، 6،214 فوت ارتفاع دارد. از دریای اورال، این مرز همچنان ادامه می یابد و از میان رودخانه اورال می گذرد تا در نهایت به درون دریای خزر سرازیر می گردد. با این حال، بخش تحت پوشش رودخانه اورال هنوز دقیق تعیین نشده است. دریای خزر بخش عمده نواحی بعدی مرز بین اروپا و آسیا را تشکیل می دهد. این دریا 746 مایل طول و 270 مایل وسعت دارد و محصور بودن آن در میان خشکی آن را به یک دریاچه بی نهایت بزرگ تبدیل کرده است. خطوط مرزی به شکل دنیای در دنیای امروز، قطعی نیستند و از یک منبع به منبع دیگری متفاوتند.

برخی از جغرافیدانان کشور گرجستان را به طور کامل در اروپا قرار می دهند، در حالی که دیگران آن را به عنوان یک کشور متعارف تعریف می نمایند که هم آسیا و هم اروپا را در بر می گیرد. قبرس به عقیده برخی از جغرافی دانان در آسیا قرار گرفته است، در حالی که این کشور اغلب به عنوان کشوری مدرن در اروپا شناخته شده است. با توجه به احتیاج جغرافیایی اتحادیه اروپا، تعریف اروپا از لحاظ فرهنگی و جغرافیایی در هم آمیخته است و در تمام این موارد، موضوع اختیار سیاسی مطرح است.

این دو قاره چطور به نظر می رسند و چطور تشکیل شده اند؟

جدایی قاره ای اصلی که هم اکنون بین دو قاره آسیا و اروپا قائل هستیم (درصورتی که هردو به یکدیگر متصل اند) به وسیله دریانوردان یونان باستان اختراع شد که این دو قاره را به عنوان اروپا و آسیا نامگذاری کردند. دو توده زمین به وسیله یک آبراه پیچیده از دریای اژه تا دریای آزوف جدا می شد. با این حال، یونانیان این قاره را به عنوان موجودات فیزیکی با اهمیت فرهنگی یا محتوای سیاسی در نظر گرفتند. سیستم سه بعدی هرودوت، دنیا قدیم را به سه دسته تقسیم کرد: اروپا، آفریقا و آسیا. با این حال، مرز اروپا و آسیا حتی در بین جغرافیدانان یونان و حتی هرودوت هم غیر معمول و ناتعیین بود.

مرز بین اروپا و آسیا در میانه رودخانه فاسیس (Phasis River) به وسیله شخصی به نام آناکسیماندار در نظر گرفته شد. این معاهده بعلاوه در حدود 5 سال قبل از میلاد به وسیله هرودوت دنبال شد. با این حال، در قرن های بعدی، یک کنوانسیون نو به وجود آمد که مرزهای این دو قاره را در کنار تانیاس (Tanais) یا رودخانه مدرن دون (Don River) توسعه داد. از قرون وسطی تا قرن هجدهم، تقسیم سنتی اوراسیا به دو قاره، مرزهای آن را در امتداد تنگه ترکیه، دریای سیاه، دریای آزو و رود دون دنبال کردند. با این حال، در سال 1725، فیلیپ یوهان فون استراهلنبرگ این مرز بین اروپا و آسیا را از مرز دون با رسم یک خط مرزی ادامه داد و آن را در امتداد ولگا تا خمیدگی سامره و در امتداد کوه های اورال تعیین نمود.

نقش جغرافیدانان شوروی

در طول تاریخ نباید نقشی را که جغرافیدانان شوروی در این میان ایفا کردند را فراموش کرد. در اواسط قرن نوزدهم، سه کنوانسیون مهم برای این موضوع (معین مرز بین اروپا و آسیا) تشکیل شد. یکی از کنسوانسیون ها، در امتداد کانال ولگا-دون، دومی در کوما-مانیچ دپرشن تا رودخانه اورال تشکیل شد. در حالی که کنوانسیون سوم حوزه آبخیز قفقاز بزرگ به دریای خزر را تعیین می نمود. کنوانسیون دوم که خط مرزی اروپا و آسیا را پس از کوما-مانیچ دپرشن تا دریای خزر معین کرده است، امروزه محبوب ترین کنوانسیون به شمار میرود. جغرافیدانان شوروی توصیه می نمایند که مرز بین دو قاره در کتاب های درسی از خلیج باید اراتسکایا (Baydaratskaya Bay)از امتداد سمت شرقی کوه های اورال کشیده گردد. تعریف اتحاد جماهیر شوروی از مرزها، قفقاز را به طور کامل در آسیا می اندازد. در حالی که کوه های اورال به طور کامل در اروپا قرار می گیرد. علاوه بر این، بیشتر جغرافیای شوروی ترجیح می دهند مرز بین اروپا و آسیا را در امتداد خطوط راسی رشته کوه قفقاز قرار دهند.

جمع بندی

اشتباهات و گیج نمایندگی مساله ای که برای معین مرز بین اروپا و آسیا در میان جغرافیدانان به وجود آمده بود، آن ها را به سمت دیگری سوق داد. جغرافی دانان در شمار تعداد قاره ها تنها 6 قاره را نام می برند و در این میان آسیا و اروپا را یک قاره شمارده و به آن نام اوراسیا داده اند. تقسیم اوراسیا به اروپا و آسیا براساس تعریف واقعی قاره در حال حاضر به طور ضمنی ثبت شده است. جدایی اروپا از آسیا، کوشش جغرافیدانان و محققان اروپایی بود که کوشش می کردند تا خود را از دیگر نقاط دنیا مجزا نمایند. در حقیقت، بیشتر خوانندگان برایشان سخت خواهد بود تا نام دو سرزمین و قاره اروپا و آسیا را به عنوان قاره های جداگانه در متون کهن پیدا نمایند. این تفکیک سازی تنها در کتاب های قرن بیست و یکم به وجود آمد و مفهوم آن نو است. در اروپا و آسیا، مرزهای تاریخی، معیارهای متعارف و شناخته شده قاره های امروز را از بین می برد.

منبع: worldatlas.com