روستای بریس؛ بندر صیادی سیستان و بلوچستان - خبر آزمون

از چابهار به سمت شرق در کناره های سواحل بی نظیر و طلایی مکران جاده ای است پرپیچ وخم، در میان کوه های مینیاتوری و دریای نیلگون عمان که با فاصله 60 کیلومتری می رسد به بندری زیبا در امتداد حاشیه ساحلی دریای عمان (سواحل مکران) که شبیه شبه جزیره ای است؛ در بالای دیواره های صخره ای که بیرون زدگی های آن مشرف به دریا قد علم کرده اند. اینجا اسکله بریس است، همیشه آرام با مردمانی خون گرم و مهمان نواز.

روستای بریس

آبادی بریس که اخیرا به بندر صیادی تبدیل شده، در حاشیه ساحلی شمالی دریای عمان در دهانه خلیج کوچکی واقع است. ارتفاع بریس از سطح دریا 10 متر و حداقل عمق آب در خور 4 متر است. به لحاظ آخرین تقسیمات کشوری، بریس در دهستان نگور از بخش دشتیاری شهرستان چابهار واقع شده و فاصله آن از مرکز بخش نگور 44 کیلومتر است. روستای بریس روستایی نوساز است که اهالی آن از سال 60 به بعد، از محل بریس قدیم به آنجا مهاجرت کردند و به دلیل موقعیت استراژیک بریس و قرار گرفتن در ساحل دریای عمان و داشتن بندر صیادی و اسکله، مردم بیشتر روستاهای اطراف به بریس نقل مکان کرده اند. روز به روز روستای بریس در حال توسعه می باشد و با اجرای طرح هادی بریس تقریبا حالت یک شهر را دارد و یکی از بزر گترین روستاهای استان می باشد.

بندر بریس عمدتا روی تشکیلات لایه های ماسه سنگی متراکم تا نیمه متراکم صدف دار دوران سوم زمین شناسی قرار گرفته که بیرون زدگی های آن در محدوده سطوح صخره ایی مشرف به ساحل جنوبی قابل رویت است. میزان بارندگی در بریس بسیار کم است و در صورت بارندگی تالاب عظیمی در حد فاصل کوه های مشرف به بریس و نوار ساحلی شکل می گیرد که یکی از زیباترین جلوه های چشم انداز ها طبیعی را به وجود می آورد و می تواند در جذب جهانگرد نقش بسزایی ایفا کند.

در امتداد ساحل دریای عمان، قبل از رسیدن به بندر بریس فعلی، به چند خانه متروکه برخورد می کنیم. آنجا نیز روزگاری مامن صیادان و بومیان بریس بوده است. حدود صد سال پیش بریس دارای 35 باب خانه و قریب به 30 شناور بوده است. در اینجا نیز مسجد مانند هر روستای دیگری جزو اولین بناهای قوم بلوچ است. قسمت عمده بلوچ های بریس را میدها تشکیل می دهند. میدها ماهیگیران و لنج داران و ملوانانی هستند که از وضع مالی نسبتا خوبی برخوردارند.

صید و صیادی در بریس

در بندربریس همیشه صیادی حرف اول و آخر مردمانش بوده و هست. در بریس صید و صیادی با همت و تلاش های بی وقفه مردمانش رواج دارد. مردمان بندر بریس عشقشان دریاست. تماشای قایق ها و لنج های صیادی برگشته از دریا و صدای شرشر آب دریا در کنار آوای دل انگیز و قهقه مرغان دریایی، نظاره صیادان پرتلاش و زحمت کش برای جهانگردان لذت بخش است. بریس بندری است که صیادانش با ساحل و امواج کوچک و بزرگ و آفتاب سوزان دوستی دیرینه و جدایی ناپذیری دارند و تیره شدن رنگ پوست و زبری پوست دستان آن ها، گواه این موضوع است.

با آغاز توفان های استوایی که از حدود 15 خردادماه آغاز و تا آخر مرداد ادامه می یابد، شناورهای کوچک از رفتن به دریا پرهیز می کنند یا خط سیر خود را به سمت جاسک و تنگه هرمز تغییر می دهند. عمده ماهیان دریای عمان را ماهی حلوای سفید و سیاه، سنگ سر قباد، هوور، شیر، شوریده و سرخو تشکیل می دهند.

همچنین در منطقه بریس، کوسه ماهی صید می شود. انتهای باله دمی کوسه ماهی بعد از صید، قطع شده و به وسیله پمپاژ، خون کوسه خارج شده و آنگاه آن را نمک سود کرده، به بازارهای پاکستان ارسال می کنند. قیمت هر کیلو گوشت کوسه در بازارهای پاکستان 60 روپیه است که با برنامه ریزی صحیح در بهره برداری مناسب در صید این گروه از ماهیان و صدور آن به کشورهای همسایه و آسیای دور، سهم بسزایی در درآمد ارزی خواهد داشت. از دیگر آبزیان گرانقیمت که در آب های شور در سواحل صخره ایی دریای عمان و ازجمله بریس وجود دارد، سخت پوست زیبایی به نام شاه میگو یا لابستر است که ارزش غذایی بالایی داشته و عمدتا صادر می شود. بریس 13 هزار هکتار اراضی مستعد پرورش میگو است.

جهانگردی بریس

از مهم ترین قابلیت های خدادادی بریس، چشم انداز ها بدیع و اسکله منحصربه فرد آن است که می تواند نقش بسزایی در جذب جهانگردان فرهنگ و طبیعت و توسعه اکوتوریسم و اگروتوریسم (جهانگردی روستاهای شگفت) داشته باشد. این امر مهم منوط به تامین امنیت، تزریق امکانات و بها دادن به تحقیقات و استفاده از کارشناسان خبره این کار است که خود مقوله دیگری می طلبد.

بندر بریس با سواحلی آرام و بی نظیر ساحلش همیشه آرام است. تماشای ساحل آرام و صدای برخورد موج بر صخره های محکم و پایدار آنقدر زیباست که ساعت ها هر کس را مات و مبهوت می کند. قدم زدن در ساحل طلایی در وقت غروب دل انگیز، هم عشق است و هم تماشا. بندر بریس با چشم انداز های بکر و خدادادی منتظر نظاره چشمان هر کسی است که عاشق دریا، سواحل وموج های بی قرار است.